Te late WIA-beslissing door achterstanden bij het UWV, wat kan je als werkgever doen?

Stel, je hebt een medewerker in dienst die bijna twee jaar arbeidsongeschikt is en daarom een WIA-uitkering heeft aangevraagd. Maar omdat het UWV achterstanden heeft bij het behandelen van WIA-aanvragen, ontvangt de medewerker pas na de wachttijd van 104 weken een beslissing. In deze blog vertel ik je wat je in zo’n geval als werkgever kunt doen.

WIA-achterstanden UWV in 2022 en 2023

De achterstanden bij het beoordelen van WIA-aanvragen zijn ontstaan door een tekort aan verzekeringsartsen bij het UWV. Het UWV kampt namelijk al jaren met een personeelstekort. In 2022 trof het UWV daarom een maatregel, waardoor 60-plussers die twee jaar in de ziektewet zitten automatisch voor 80 tot 100% arbeidsongeschikt worden verklaard. Best heftig in deze tijden van arbeidskrapte, want een deel van hen zou best nog wel (deels) kunnen en willen werken.

Hoewel deze vereenvoudigde WIA-claimbeoordeling voor een lichte afname in de achterstanden zorgde, wachtten halverwege 2023 nog steeds bijna 6.800 mensen op een beoordeling. Velen van hen zelfs langer dan zes maanden.

Een WIA-beslissing: het uitgangspunt

Als een medewerker bijna twee jaar ziek is, kan hij of zij een WIA-uitkering aanvragen. Dit moet de medewerker zelf doen, uiterlijk in de 93e week van ziekte. Dat is ongeveer na één jaar en negen maanden. Het UWV toetst dan eerst of werkgever en werknemer aan hun re-integratieverplichtingen hebben voldaan. Is dit niet het geval? Dan kan het UWV een loonsanctie opleggen. Dit betekent dat de werkgever ook na 104 weken (de wachttijd) het loon van de medewerker moet blijven doorbetalen. Zo’n loonsanctie kan maximaal 52 weken duren.

Lees ook: Langdurig verzuim, stappen en verplichtingen voor werkgevers 

Het uitgangspunt van het WIA-traject is dat het UWV na ontvangst van de aanvraag binnen acht weken een beslissing neemt. Maar deze termijn wordt dus vaak niet gehaald. Hierdoor gebeurt het steeds vaker dat een medewerker pas na de wachttijd (104 weken ziekte) hoort of hij of zij recht heeft op een WIA-uitkering. Bij een beslistermijn van meer dan zes maanden komt de WIA-beslissing dus bijvoorbeeld minimaal drie maanden te laat.

De gevolgen van een te late WIA-beslissing

Nu is het zo dat er na 104 weken ziekte een aantal dingen veranderen. Zo eindigt, als de medewerker volledig arbeidsongeschikt is, de loondoorbetalingsverplichting. Verricht hij of zij nog deels passende werkzaamheden? Dan hoef je alleen nog naar rato (van de waarde van de werkzaamheden voor de organisatie) door te betalen. Ook eindigt het opzegverbod bij ziekte en hoef je je niet meer aan de spoor 2 re-integratieverplichting te houden (spoor 1 nog wel). Bovendien kan het UWV dan geen loonsanctie meer opleggen. Doet het UWV dit wel? Dan kan je daartegen (binnen zes weken) bezwaar maken.

Kan je de arbeidsovereenkomst beëindigen?

Meestal kiezen werkgever en werknemer ervoor om na 104 weken ziekte de arbeidsovereenkomst te beëindigen met een vaststellingsovereenkomst. Dit kan ook als het UWV te laat is met de beslissing. Maar een te late WIA-beslissing kan er wel voor zorgen dat jouw medewerker minder snel bereid is om akkoord te gaan met een vaststellingsovereenkomst. Door die late beslissing is namelijk nog niet duidelijk welk vangnet (WIA, WW of bijstand) beschikbaar is voor de medewerker.

Een andere optie is om een ontslagaanvraag in te dienen bij het UWV vanwege langdurige arbeidsongeschiktheid. Deze route is wel ingewikkelder. Mijn advies is daarom om alvast in actie te komen voordat de wachttijd eindigt.

Te late WIA-beslissing: de mogelijkheden

Zo is het goed om je medewerker op de hoogte te brengen van het feit dat hij of zij zelf alvast een voorschot op de WIA-uitkering kan aanvragen. Deze keert het UWV rechtstreeks aan je medewerker uit. Blijkt de medewerker uiteindelijk toch geen recht te hebben op de uitkering, dan moet dit voorschot wel worden terugbetaald of verrekend (met bijstand of WW).

Lees je dit op het moment dat het UWV al (bijna) te laat is het met nemen van de WIA-beslissing? Dan raad ik je aan om een ‘Melding te late beslissing’ te maken. Het UWV probeert dan alsnog binnen twee weken een beslissing te nemen, en als dat niet lukt moet het UWV een vergoeding betalen. Die vergoeding is niet hoog, maar het motiveert het UWV in ieder geval om sneller een beslissing te nemen!

Vragen over de WIA?

Heb jij te maken met een langdurig arbeidsongeschikte werknemer die een WIA-uitkering wil aanvragen, en wil je hier meer over weten? Plan dan gerust een kennismaking in. Ik help je graag verder.